Đề xuất ngày 31-5 là "ngày toàn dân tiết kiệm, chống lãng phí"

 Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2013 được đề nghị thay thế bằng Luật Tiết kiệm, chống lãng phí để nhấn mạnh tính bắt buộc, chuẩn mực

Dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí (thay thế cho Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2013) vừa được Bộ Tài chính gửi đến Bộ Tư pháp để thẩm định. Cơ quan soạn thảo cho rằng việc đổi tên luật nhằm nhấn mạnh tính “bắt buộc”, coi tiết kiệm, chống lãng phí là chuẩn mực đạo đức xã hội chứ không chỉ là hành động được khuyến khích thực hành.

Dự thảo Luật đã rà soát, bổ sung và nhận diện cụ thể hơn các hành vi gây lãng phí, đặc biệt trong các lĩnh vực dễ xảy ra thất thoát như đầu tư công, quản lý tài sản công, đấu thầu, đấu giá; cụ thể là bổ sung 9 nhóm hành vi gây lãng phí và 9 nhóm hành vi vi phạm trong tổ chức thực hiện phòng, chống lãng phí.

Đồng thời, dự thảo cũng bổ sung các chế tài xử lý kỷ luật cụ thể đối với người đứng đầu và các cá nhân vi phạm, thay vì chỉ dẫn chiếu chung chung đến các luật khác như hiện nay.

Đặc biệt, việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về tiết kiệm, chống lãng phí là một quy định hoàn toàn mới, theo đó sẽ xây dựng một cơ sở dữ liệu quốc gia công khai về tiết kiệm, chống lãng phí để cập nhật tình hình trên cả nước. Cùng đó, bổ sung quy định chọn ngày 31-5 hàng năm là "Ngày toàn dân tiết kiệm, chống lãng phí", tạo một sự kiện thường niên để lan tỏa tinh thần, xây dựng văn hóa tiết kiệm trong toàn xã hội, như định hướng của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Dự thảo cũng bổ sung quy định về việc xây dựng chiến lược quốc gia về phòng, chống lãng phí trong dài hạn (thay vì chỉ có chương trình 5 năm như hiện nay). Các bộ, ngành, địa phương sẽ chủ động ban hành Chương trình tiết kiệm, chống lãng phí hàng năm của mình mà không cần phải chờ chương trình tổng thể của Chính phủ.

Theo Bộ Tài chính, những thay đổi này được kỳ vọng sẽ tạo ra những tác động tích cực và sâu rộng đến xã hội như nâng cao nhận thức và xây dựng văn hóa tiết kiệm; tăng cường tính minh bạch và giám sát của người dân.

Việc xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia công khai là một bước tiến vượt bậc về minh bạch hóa, tạo ra một cơ chế hữu hiệu để Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức đoàn thể và đặc biệt là người dân có thể theo dõi, giám sát, kiểm tra và phát hiện lãng phí một cách dễ dàng và có hệ thống.

Cùng với các biện pháp răn đe, phòng ngừa và xử lý nghiêm các hành vi lãng phí, dự thảo (khi chính thức trở thành luật) được kỳ vọng nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực quốc gia.